Duygusal zekanın önemi ile ilgili yapılan araştırmalar son yıllarda giderek artmakta. Bizler de duygusal zekanın (EQ), en az bilişsel zeka yani (IQ) kadar önemli olduğunu artık biliyoruz. Peki duygusal zeka iş dünyasını nasıl şekillendiriyor ve neden bu kadar önemli?
Pharmaceutical Education’da yayınlanan bir araştırma, duygusal zekaya yönelik güçlü bir eğilimin kişinin sağlam kararlar verme, iş birlikçi ilişkiler kurma ve sürdürme, stresle etkili bir şekilde başa çıkma ve sürekli değişimle daha büyük ölçüde başa çıkma yeteneğini artırdığını kanıtladı. Bu özellikler yalnızca iş yaşamında değil, bireyin aynı zamanda hayatındaki çeşitli diğer amaç ve hedefleri gerçekleştirmesini sağlar. Ki bu da sağlıklı bir hayat ve iş yaşamı dengesi için en büyük gerekliliklerden birisidir.
Bu bilgilerden hareketle yakın zamanda yaşadığımız pandemi gibi büyük bir olay ve getirdiği değişim için duygusal zekanın ne kadar gerekli olduğu çıkarımını yapabiliriz.
Duygusal Zeka Yöneticilere Nasıl Yardımcı Olur?
Duygusal zeka aynı zamanda işyerinde, gergin durumlarda başkalarına yardım etme becerisine sahip olmayı, anlaşmazlıkları dokunaklı bir şekilde açığa çıkarmayı ve herkesin onaylayabileceği çözümler tanımlamayı içeren çatışma yönetimi için de gereklidir. Gördüğünüz gibi aslında yöneticilerde olması gereken özelliklerden bahsediyoruz.
Farklı bakış açılarını anlamak için zaman ayıran liderler, anlaşmazlıklarda bir orta yol bulmaya çalışmak da yöneticilerin sahip olması gereken önemli özelliklerden birisidir. Başkalarının birbirine nasıl tepki verdiğine dikkat ederek, insanların duyulduklarını hissetmelerine yardımcı olmaya çalışabilirsiniz, bu da onların uzlaşmaya daha istekli olmalarına yardımcı olacaktır.
İşyerinde Duygusal Zeka Neden Önemlidir?
İşyerinde duygusal zeka, her bireyde içten dışa başlar. Duygularınızın ve hislerinizin çeşitli yönlerini tanımayı ve öz farkındalık, öz düzenleme, motivasyon, empati ve sosyal becerilerin unsurları üzerinde çalışmak için zaman ayırmayı içerir. Elbette bunları geliştirmek için bazı stratejiler bulunur. Duygusal zeka geliştirilmeye oldukça açıktır.
Goleman’ın 5 Duygusal Zeka Elementi
Peki, duygusal zeka iş yerinde liderliği nasıl olumlu etkiler? Amerikalı psikolog ve çığır açan “Duygusal Zeka” kitabının yazarı Daniel Goleman’a göre EI doğru yönetildiğinde liderlerin daha yüksek bir duygusal zeka düzeyine ulaşmasına yardımcı olan beş temel öğeye sahiptir.
Öz Farkındalık
Kendi duygularınızı tanıma ve anlama yeteneği, duygusal zekanın kritik bir parçasıdır. Duygularınızı tanımanın ötesinde, eylemlerinizin, ruh hallerinizin ve duygularınızın diğer insanlar üzerindeki etkisinin farkında olmaktır. Kendinin farkında olmak için, kendi duygularınızı gözlemleyebilmeli, farklı duygusal tepkileri tanıyabilmeli ve ardından her bir duyguyu doğru bir şekilde tanımlayabilmelisiniz. Kendini tanıyan bireyler, hissettikleri şeyler ile nasıl davrandıkları arasındaki ilişkiyi de anlamlandırabilirler.
Öz Yönetim
Duygularınızı düzenleme ve yönetme yeteneği duygularınızı tecrit altına aldığınız ve gerçek duygularınızı sakladığınız anlamına gelmez. Bu sadece onları ifade etmek için doğru zamanı ve yeri beklemek anlamına gelir. Öz yönetim, duygularınızı uygun şekilde ifade etmekle ilgilidir. Kendi kendini düzenleme konusunda yetenekli olanlar, esnek olma ve değişime iyi uyum sağlama eğilimindedir. Ayrıca çatışmayı yönetmede ve gergin veya zor durumları yaymada iyidirler.
Motivasyon
İçsel motivasyon, duygusal zekada da önemli bir rol oynar. Duygusal olarak zeki insanlar, şöhret, para, tanınma ve beğeni gibi dışsal ödüllerin ötesinde şeyler tarafından motive edilirler. Bunun yerine, kendi iç ihtiyaçlarını ve hedeflerini gerçekleştirme tutkusuna sahiptirler. İçsel ödüller ararlar, bir etkinlikle tamamen uyum içinde olmaktan akışı deneyimlerler ve yüksek deneyimlerin peşinden giderler.
Empati
Empati kurabilen veya başkalarının nasıl hissettiğini anlama yeteneğine sahip olmak duygusal zeka için kesinlikle çok önemlidir. Ancak başkalarının duygusal durumlarını tanımaktan daha fazlasını içerir. Yani aslında bu bilgilere dayanarak insanlara verdiğiniz yanıtları da içerir. Birisinin kendini kötü, depresif veya cesareti kırılmış hissettiğini anladığınızda nasıl tepki verirsiniz? Örneğin; onlara ekstra özen ve endişeyle yaklaşabilir veya morallerini yükseltmek için çaba sarf edebilirsiniz.
Sosyal beceriler
Başkalarıyla iyi etkileşim kurabilmek, duygusal zekanın bir diğer önemli yönüdür. Profesyonel ortamlarda yöneticiler, çalışanlarla ilişkiler ve bağlantılar kurabilmekten fayda sağlar. Çalışanlar, liderler ve iş arkadaşlarıyla güçlü bir ilişki geliştirebilmekten yararlanır. Önemli sosyal beceriler arasında aktif dinleme, sözlü iletişim becerileri, sözsüz iletişim becerileri, liderlik ve ikna edicilik yer alır.